Hoe 18 minuten oorlogs-statistieken je toch aan het scherm kluisteren

Je hebt een hoop data, getallen en statistieken en wil daarmee een veelzijdig beeldverhaal vertellen. Kan dat wel als we als kijkers gewend zijn geraakt aan geinige kattenfilmpjes van een halve minuut? Ja, blijkt uit dit voorbeeld over oorlogsslachtoffers. Ik trek er vier lessen uit.

18 minuten statistiek over slachtoffers van oorlogen. De lengte van de film en de narigheid en omvang van het onderwerp zijn groot. Toch werd ik door Fallen.io van Neil Halloran aan het scherm gekluisterd.

Probeer hieronder eerst maar eens hoe dat bij jou gaat. Dan probeer ik daarna te duiden waarom het bij mij zo werkte.

Vrijwel alle losse onderdeeltjes van deze animatie zijn goed bedacht. Deze vier overkoepelende lessen springen er voor mij uit:

  1. Maak je boodschappen expliciet: denk na over wat de kern is van wat je met je data wil laten zien. Benoem die boodschappen expliciet. Neil doet dat om de zoveel tijd. Bijvoorbeeld als hij halverwege van militaire naar burgerslachtoffers switcht of richting het eind de nummers samenvat. En natuurlijk op het eind wanneer hij het over vrede heeft. Zo weet je als kijker welke kant hij op gaat. Dat is nodig als je iemand er 18 minuten bij wilt houden.
  2. Maak concrete vergelijkingen over je data: Neil overspoelt je, op een subtiele manier, met vergelijkingen. Zijn fluïde grafiek gaat de ene keer over tijd, dan weer over landen. Soms staan er duizenden mensen op een as, soms miljoenen. Telkens kiest hij het perspectief zodanig dat je het aantal slachtoffers of de periode waarin ze vielen kunt interpreteren: relatief veel of relatief weinig? Dat zet zijn boodschappen kracht bij.
  3. Gebruik een vaste visuele taal: vanaf het begin tot het eind werkt de animatie met dezelfde poppetjes en staafdiagrammen. Kleuren en vlaggen worden consistent gebruikt. Dat geeft veel rust: je weet als kijker meteen waar je naar kijkt. Probeer het maar eens door van de ene plek in de video in één keer naar een andere te springen. Dat gaat best eigenlijk. Je vaste beeldtaal maakt je analyses herkenbaar voor het visuele, instinctieve onderbewuste van je kijker. En dat betaalt zich terug in razendsnel begrip.
  4. Gebruik ondersteunend verhalend beeld: een aantal keer zit er een verhalend beeld in van bijvoorbeeld een krijgsgevangene of een gebombardeerde stad. Die geven je een beeld van hoe gruwelijk zo’n situatie is voor de betrokken personen. Tegelijkertijd laten de statistieken zien hoeveel personen er zo aan toe waren. In één keer heb je zo een totaalbeeld. (Hans Rosling legt dit haarscherp uit in mijn eerdere post.)

Al deze lessen zijn universeel, omdat ze uitgaan van hoe je publiek informatie opneemt, verwerkt en onthoudt. Ga dus eens na hoe deze lessen toepasbaar zijn op jouw (data)verhaal.

 


Stijn is directeur, adviseur en trainer van Analytic Storytelling. We helpen mensen om inhoudsgedreven verhalen te maken. Dat betekent: heldere en overtuigende communicatie over complexe inhoud.