5-15 min. Archives - Page 3 of 3 - Analytic Storytelling

Yuma is datawetenschapper. Een numbers girl. Als ze programmeert, bereikt ze vaak een flow en vergeet ze de wereld. Soms vergeet ze zelfs te lunchen. In presentaties laat Yuma meestal datavisualisaties zien. Tabellen, lijngrafieken, staafdiagrammen… Haar werk gaat immers over data. Toch is ze niet altijd tevreden met de vragen en de reacties die ze krijgt na afloop van haar presentaties. Waarom zijn mensen minder enthousiast dan zijzelf? Soms lijkt het wel of ze haar niet begrijpen. Terwijl ze haar visualisaties heel zorgvuldig maakt. Moet ze iets anders doen?

Gebruik je net als Yuma vaak datavisualisaties? Dan is goed om je af te vragen of je met alleen datavisualisaties je doel wel bereikt. Datavisualisaties zijn vooral geschikt om detailinformatie over te brengen. Om het achterliggende, grotere geheel te schetsen, moet je ze vaak combineren met andere typen beeld. Er zijn grofweg vier typen beeld – waarvan de datavisualisatie er één is. Dit artikel helpt je om bewust tussen deze verschillende typen beeld te kiezen. Zodat je verhaal goed landt bij je publiek.

Begin met je boodschap

Welk type beeld je kiest, hangt af van je boodschap. Zorg dus dat je eerst weet welke je boodschap je aan je publiek wilt overbrengen. Mijn advies is om je boodschap vooraf echt op te schrijven. In een hele zin, inclusief een werkwoord. Dat dwingt je om een boodschap te formuleren en niet alleen een onderwerp. Het verschil? Een onderwerp is een woord. Of een paar woorden. Bijvoorbeeld: Tropische ontbossing. Of: Moderne technologie. Een boodschap is een hele zin waarin je een uitspraak over zo’n onderwerp doet. Bijvoorbeeld:

Bossen zijn belangrijk voor het beperken van klimaatverandering omdat bomen CO₂ opslaan als ze groeien.
We hakken onze eigen bron van zuurstof om.
Moderne technologie helpt bossen terug te groeien, zelfs in de woestijn.
Als tropische ontbossing stoppen kunnen we 23% van de doelstellingen uit het Parijsakkoord halen.

Heb je je boodschap scherp? Dan ben je klaar om een passend type beeld te kiezen.

Beeldtype 1: schematische visualisatie

Een schematische visualisatie geeft versimpeld en abstract weer hoe iets werkt. Met zo’n visualisatie kun je goed jouw mentale beeld overbrengen op je publiek. Bijvoorbeeld jouw beeld van een onzichtbaar proces:

Een schematische visualisatie kan ook de vorm hebben van een oorzaak-gevolgrelatie, een chronologie of een stappenplan. Daarnaast kun je met een schematische visualisatie goed de complexe samenhang tussen onderdelen verduidelijken. Denk bijvoorbeeld aan de onderdelen van een apparaat, het lichaam of een organisatie. Bekende voorbeelden van schematische visualisaties zijn een gebruiksaanwijzing van IKEA, een metrokaart, stroomschema’s, Venndiagrammen en een uitleg van elektrische circuits in een natuurkundeboek. Ten opzichte van foto’s hebben schematische visualisaties een belangrijk voordeel. Je kunt in een schematische visualisatie namelijk precies bepalen welke details je laat zien. En zo de aandacht van de kijker richten op dat wat belangrijk is. Een afgebeeld mens hoeft bijvoorbeeld geen vrouw of man te zijn, als dat voor je verhaal niet uitmaakt.

Beeldtype 2: symbolische visualisatie

Wil je je boodschap krachtig overbrengen? Overweeg dan een symbolische visualisatie. In een symbolische visualisatie verbeeld je je boodschap met een metafoor of analogie. Daarom wordt dit type beeld ook wel ‘visual metaphor’ genoemd. Een voorbeeld:

Een symbolische visualisatie zorgt dat je boodschap goed blijft hangen. Ook leidt hij eerder tot discussie, reflectie en actie. Vanwege hun zeggingskracht worden symbolische visualisaties veel gebruikt in reclames, campagnes van ngo’s en in de politiek. BMW maakte bijvoorbeeld een poster met een enorme hond met een minivoerbakje. ‘More power, less consumption’ was de boodschap. Ook in de zakelijke communicatie bestaan legio voorbeelden van symbolische visualisaties. Denk aan een bergtocht naar de top (het doel), software als Zwitsers zakmes of mensen in een team die een kar trekken (of tegenhouden). Deze voorbeelden zijn bekend, maar ook enigszins cliché. Alsnog zijn ze effectief. En dat geldt helemaal als je een originele en treffende metafoor weet de bedenken.

Beeldtype 3: realistische visualisatie

Kan je publiek zich weinig voorstellen bij wat je vertelt? Bijvoorbeeld over een nieuwe techniek, een ziektebeeld of een onbekende diersoort? Dan is een realistische visualisatie een goede optie. In een realistische visualisatie laat je zien hoe iets eruitziet, meestal met een foto. Een voorbeeld:

Je publiek heeft waarschijnlijk geen duidelijk beeld van hoe bossen in de woestijn kunnen groeien. Door de foto verandert dat: deze toont de locatie, de bouwwerken en objecten die een rol spelen en hoe groot die zijn. Met een realistische visualisatie breng je dus in één oogopslag veel informatie over. Daardoor begrijpt je publiek je beter en stellen mensen bijvoorbeeld betere vragen of geven ze betere feedback. Een realistische visualisatie maakt bovendien direct duidelijk dat iets echt bestaat en niet zomaar een plan is.

Beeldtype 4: datavisualisatie

Gaat je boodschap over data? Of kun je die met data onderbouwen? Dan is een datavisualisatie vaak gewoon de meest logische optie. Bijvoorbeeld:

Met een datavisualisatie kun je onder meer goed de verhouding tussen onderdelen tonen. Zoals die tussen de verschillende maatregelen om klimaatverandering te beperken. Ook ontwikkelingen in de tijd kun je goed laten zien met een datavisualisatie. Bijvoorbeeld hoe de noodzaak van klimaatmaatregelen in de loop van de jaren toeneemt. Datavisualisaties zijn meestal technischer en gedetailleerder dan andere typen visualisaties. Vaak passen datavisualisaties daarom het beste later in je verhaal. In het begin van je verhaal is het meestal goed om in te gaan op het grotere plaatje: de ‘why’. Dat kun je meestal beter overbrengen met een ander type visualisatie. Wil je beter worden in datavisualisaties? Het boek Storytelling with data is een aanrader.

Checkvraag: heeft je publiek echt behoefte aan data?

Wil je een datavisualisatie gaan maken? Stel dan voor de zekerheid de checkvraag: heeft mijn publiek echt behoefte aan data? Het is goed om deze vraag te stellen, omdat een datavisualisatie soms ‘de makkelijke keuze’ is. Als kenniswerker heb je immers vaak al data. En je bent vaak al gewend om met datavisualisaties te communiceren. Denk maar aan datawetenschapper Yuma aan het begin van dit artikel. Vanuit communicatie-oogpunt zijn de data niet het vertrekpunt, maar je publiek. En je publiek heeft meestal vooral behoefte aan het grotere plaatje. Aan de context en de why van je verhaal. De why laat zich doorgaans beter verbeelden met een ander type visualisatie dan een datavisualisatie. Vaak passen datavisualisaties het beste later in je verhaal. Als je na de why ingaat op meer specifieke punten. Je combineert je datavisualisatie dan dus met andere typen visualisaties.

Als je een type beeld hebt gekozen

Hopelijk heb je door de vier typen beeld nieuwe ideeën om je boodschap te visualiseren.

Heb je een type beeld gekozen? Dan is de volgende stap om te bedenken hoe dat beeld er precies uit moet zien. Ik raad je aan om daarbij eerst met pen en papier een schets te maken. Dan kun je from scratch nadenken over je beeld. En ben je niet gebonden aan iemand anders’ keuzes qua compositie, kleur en details. Weet je hoe je beeld eruit moet zien? Dan is het tijd om het uit te werken in een softwareprogramma of op zoek te gaan naar een bestaande foto. Succes!

Arnaud is trainer, adviseur en tekstschrijver bij Analytic Storytelling. Hij helpt klanten om een heldere en overtuigende boodschap op papier te krijgen in woord en beeld.

Yuma is data scientist. A numbers girl.

When programming, she often gets into a state of flow and forgets about the world. She sometimes even forgets to take a lunch break.

When she gives presentations about her work, Yuma uses data visualizations. Tables, line graphs, bar charts… After all, her work is about data.

But she isn’t always happy with the questions and responses she gets after her presentation.

Why don’t people share her enthusiasm? She sometimes thinks they don’t understand. But she takes such care when she makes her visuals!

Should she change the way she does this?

Do you, like Yuma, often use data visualizations?

Then it would be good to ask yourself if data visualizations are sufficient to reach your goal.

Data visuals are most useful for conveying very detailed information. If you want to paint a bigger picture of the background, you often have to combine them with other types of visuals.

There are, roughly, four types of visuals – data visualization is one of them.

This article helps you choose between these different types of visuals. So your message reaches your audience.

Start with your message

What type of image you choose depends on your message.

So make sure that you first know what message you want to get across to your audience.

My advice is to really write down your message beforehand. In a complete sentence, including a verb.

This forces you to formulate a message, and not just a topic.

The difference?

A topic is a word. Or a couple of words.

For instance: tropical deforestation. Or: modern technology.

A message is a complete sentence, with which you make a statement about such a topic.

For instance:

Forests are important for mitigating climate change because trees capture carbon when they grow.
We are chopping down our own source of oxygen.
Modern technology helps forests grow back, even in the desert.
If we stop tropical deforestation, we can achieve 23% of the targets in the Paris Agreement.

Did you sharpen your message? Then you are ready to choose a fitting image.

Type 1: schematic visuals

A schematic visual offers a simplified and abstract image of how something works.

With this type of visual, you can get your mental image across to your audience. For instance, how you picture an invisible process:

A schematic visual can also take the shape of a causal relationship, a chronology, or a step-by-step plan of action.

In addition, a schematic visual lends itself well for illuminating complex connections between components. Think of the parts of a machine, of the body, or of an organization.

Familiar examples are an IKEA manual, an underground map, flow charts, Venn diagrams and an explanation of electrical circuits in a physics book.

Schematic visuals have an important advantage over photos. You can decide precisely which details you depict. And therefore, guide the viewer’s attention to what’s important. For instance, a person in your image needn’t be male or female, if it doesn’t matter for your story.

Type 2: symbolic visuals

Do you want to make a powerful statement?

Consider using a symbolic visualization.

In symbolic images you visualize your message with a metaphor or analogy. For this reason, this type is sometimes called a ‘visual metaphor’.

An example:

A symbolic visualization makes your message stick. It is also more effective for encouraging discussion, reflection and action.

Because of their rhetorical power, symbolic visualizations are often used in advertising, in campaigns by NGOs, and in politics.

For instance, BMW made a poster with a huge dog looking at a minuscule feeder bowl. ‘More power, less consumption’ was the accompanying message.

There are also many examples of symbolic visuals in business communication. Think of a hike to the top of a mountain (the goal), software as a multi-purpose knife, or people in a team pulling a wagon (or obstructing it).

These examples are familiar, but also somewhat cliche. Still, metaphors are effective. Even more so if you can come up with an original and striking metaphor.

Type 3: realistic visuals

Does your audience have a hard time picturing what you are telling them?

For instance, about a new technique, a clinical presentation of a disease, or an unfamiliar animal species?

In that case, a realistic visual is a good option.

In a realistic visual you show the audience what something looks like, usually with a photo.

An example:

Your audience probably doesn’t have a clear image of how forests could grow in the desert.

This photo changes that: it shows the location, the buildings and objects that play a role, as well as their respective sizes.

With a realistic visual you convey a lot of information in one go. The result is that your audience will better understand your story, and that people ask better questions or give better feedback.

A realistic visual also communicates hat something actually exists, and isn’t just a plan.

Type 4: data visualizations

Is your message about data? Or can you support it with data?

In these cases, a data visualization is often just the most logical option.

For example:

A data visualization is useful for, among other things, showing how components compare to each other. Like various measures to mitigate climate change.

Data visualizations also lend themselves well for depicting developments over time. For instance, how mitigating climate change becomes more and more urgent over the years.

Data visualizations are usually more technical and detailed than other types of visuals. For that reason, data visualizations can often best be used later in your story.

It’s usually good to start your story with the bigger picture: the ‘why’. Usually, other types of visuals are more effective for doing this.

Want to get better at making data visuals? I would recommend Storytelling with data.

Control question: does your audience really need data?

Want to make a data visual?

Then first ask yourself this control question: do they really need data?

Using data visuals is often the default option, because you already have the data, and are used to communicating with data visuals. But it isn’t necessarily the best option. So it’s good to ask yourself this question.

Just remember data scientist Yuma at the start of this article.

But when thinking about communication, you shouldn’t start with the data, but with the audience.

And your audience often first needs to see the bigger picture. The context, the why of the story.

It is generally easier to communicate the why with another type of visual.

Data visuals are often most useful later in the story. To dive deeper into specific points, after you have explained the why. So, you combine your data visual with other types of visuals.

Once you have chosen a type of visual

I hope these 4 types have given you new ideas for visualizing your message.

Picked one?

The next step is to decide what it should look like, exactly.

I recommend first making a sketch with pen and paper. This allows you to design your image from scratch. Without the limitations of someone else’s choices of composition, color and details.

Do you know what you want the image to look like? Then it’s time to design it with graphic design software, or to start looking for an existing photo.

Good luck!

Arnaud is trainer, advisor and text writer at Analytic Storytelling. He helps customers to send out a clear and convincing message in both words and images

Length: 5-15 min.

3 alternatieven voor datavisualisaties: zo kom je tot een beeld dat beklijft