Ze verwachten dat ze hierdoor slimmer overkomen.
Dat bleek uit een onderzoek onder studenten aan de Universiteit van Stanford.
Je hoort het wel vaker: als je ingewikkeld schrijft, nemen mensen je serieuzer. Klopt dat eigenlijk wel?
Spoiler: Nee.
In de wetenschap is een ingewikkelde stijl de norm
De meeste studenten proberen te schrijven ‘zoals het hoort’. Ze proberen aan de norm te voldoen. Waarschijnlijk gold dat ook voor de studenten op Stanford.
In de wetenschap Dit artikel gaat over wetenschap, maar de ideeën uit dit artikel zijn ook van toepassing op andere type teksten waarin een ingewikkelde stijl de norm is, zoals beleidsteksten.is de norm een ingewikkelde stijl. Een gemiddeld paper bevat veel lange, complexe zinnen en veel jargon.
In een natuurwetenschappelijk tijdschrift kun je bijvoorbeeld dit soort formuleringen tegenkomen:
The smallest of the URF’s (URFA6L), a 207-nucleotide (nt) reading frame overlapping out of phase the NH2-terminal portion of the adenosinetriphosphatase (ATPase) subunit 6 gene has been identified as the animal equivalent of the recently discovered yeast H+-ATPase subunit 8 gene.
Bron Dit voorbeeld komt uit het klassieke artikel ‘The Science of Scientific Writing‘ (pdf) van Gopen en Swan.
En in de geesteswetenschappen kan een zin er zo uitzien:
If, for a while, the ruse of desire is calculable for the uses of discipline soon the repetition of guilt, justification, pseudo-scientific theories, superstition, spurious authorities, and classifications can be seen as the desperate effort to “normalize” formally the disturbance of a discourse of splitting that violates the rational, enlightened claims of its enunciatory modality.
BronKijk voor de bron van dit voorbeeld hier.
Ook als het je lukt om deze zinnen te begrijpen, kost dat moeite. En beide voorbeelden zijn nog maar één zin lang.
Eerlijk is eerlijk: de laatste zin is niet helemaal representatief. Deze zin werd namelijk tweede in een Bad Writing Contest uit 1998. In deze ‘wedstrijd’ werden de slechtst geschreven academische passages is de spotlights geplaatst.
Toch geeft de zin wel een – uitvergroot – beeld van de stijl die je in academische teksten veel tegenkomt.
Natuurlijk is het niet zo dat alle wetenschappelijke teksten deze ingewikkelde stijl hebben. Maar nogmaals: zo’n stijl is wel de norm, de conventieAcademische papers schijnen met de jaren ook nog eens ingewikkelder te zijn geworden. Bijvoorbeeld het gebruik van jargon neemt toe..
Een ingewikkelde stijl vertraagt kennisdeling
De ingewikkelde wetenschappelijke schrijfstijl heeft veel nadelen. Zowel voor de schrijver als voor de lezer.
Voor de schrijver is een belangrijk nadeel dat mensen een artikel met een ingewikkelde stijl sneller wegleggen. En als ze het wel uitlezen, is de kans groot dat ze de inhoud niet goed begrijpen.
De methoden en resultaten uit zo’n artikel worden daardoor minder vaak gebruikt. Ook mist de schrijver kansen op samenwerking en constructieve feedback.
Dan de nadelen voor de lezer. Die is door de ingewikkelde stijl onnodig veel tijd kwijt met het ontcijferen van de inhoud. En soms lukt dat gewoon niet.
De academische stijlconventie vertraagt daardoor het delen van kennis.
Wetenschappers leren minder dan zou kunnen. En ze missen inzichten die voor hun eigen onderzoek relevant zijn.
Daarnaast zeggen veel wetenschappers dat papers lezen onaangenaam, frustrerend en saai is. Ook als het onderzoek zelf wél interessant is. (Meer over weten?)
Soms denken mensen dat academische teksten vooral moeilijk zijn voor buitenstaanders. Bijvoorbeeld voor leken, praktijkmensen (zoals dokters) en wetenschappers uit een ander vakgebied. Dat is niet zo: het geldt ook voor wetenschappelijke peers.
Taalkundige en psycholoog Steven Pinker verwoordt het als volgt in Why Academics Stink at Writing:
“I suffer the daily experience of being baffled by articles in my field, my subfield, even my sub-sub-subfield.”
Bron (pdf)
Wetenschappers zien een ingewikkelde stijl als vereiste
Waarom gebruiken zoveel wetenschappers dan eigenlijk een ingewikkelde stijl?
Als je hen daarnaar vraagt, hoor je verschillende redenen.
Dat het moeilijk is om helder te schrijven over een onderwerp waar je veel van weet. Dat wetenschappers een drukke agenda hebben. Dat er weinig prikkels zijn om helder te schrijven. Dat wetenschap nu eenmaal over complexe, genuanceerde zaken gaat, die je alleen in ingewikkelde, genuanceerde taal kunt vangen.
Maar in de trainingen die ik geef aan wetenschappers hoor ik één argument het vaakst: het normargument. Zo hoort het nu eenmaal in de wetenschap. Alleen als je zo schrijft word je serieus genomen. En kom je professioneel, wetenschappelijk en intelligent over.
Mensen gaan ervan uit dat een ingewikkelde stijl een vereiste is voor redacteuren van tijdschriften, voor subsidiegevers en voor supervisors: de ‘poortwachters’ van de academie.
Een andere stijl zou leiden tot kritiek, bijvoorbeeld de kritiek dat een tekst te simpel of te populair is.
De studenten op Stanford maakten hun stijl opzettelijk ingewikkelder. Later in hun carrière kiezen wetenschappers waarschijnlijk minder bewust voor een ingewikkelde stijl. De stijl is dan een tweede natuur geworden, een vanzelfsprekendheid.
Een ironisch paper verwoordt het resultaat poëtisch:
“Hell – is sitting on a hot stone reading your own scientific publications.”
Als je ingewikkeld schrijft kom je niet intelligenter over
Je komt intelligenter over als je ingewikkeld schrijft. Dat klinkt aannemelijk. Maar…
Het klopt niet.
In het onderzoek op Stanford waarmee dit artikel begon, vond Daniel M. Oppenheimer zelfs bewijs voor het tegendeel. Oppenheimer legde studenten teksten voor, waarvan sommige complexer warens gemaakt.
De studenten dachten dat schrijvers van de minst complexe teksten het intelligentst waren.
Het artikel heeft de komisch bedoelde titel Consequences of Erudite Vernacular Utilized Irrespective of Necessity: Problems with Using Long Words Needlessly.
Teksten expres ingewikkeld maken is dus niet effectief als je intelligent wil overkomen.
Ingewikkeld schrijven is geen vereiste voor publicatie
Dan de aanname dat een ingewikkelde stijl vereist is om langs de ‘poortwachters’ van de academie te komen.
Ook dat is niet waar.
Stijlgidsen van wetenschappelijke tijdschriften raden een complexe stijl meestal af.
De stijlgids van Nature vraagt auteurs onder meer om jargon en afkortingen te vermijden. Ook raadt de stijlgids aan om actief te schrijven, concepten ‘uit te pakken’ en conclusies te presenteren in zinnen met eenvoudige constructies.
Helen Sword, schrijver van het boek Stylish Academic Writing, analyseerde 100 stijlgidsen van wetenschappelijke tijdschriften. Ze keek wat die gidsen zeggen over jargon.
21 stijlgidsen raadden aan geen enkel jargon te gebruiken. 46 stelden dat je voorzichtig moet zijn met jargon. In 33 stijlgidsen stond niets over jargon.
Sword:
“I have yet to discover a single academic-style guide that advocates a freewheeling embrace of jargon. Nevertheless, academic journals are awash in the stuff.”
Bron Deze passage komt uit het artikel ‘Inoculating Against Jargonitis‘.
Nu houden niet alle redacteuren zich aan hun eigen stijlgids. Toch geven de meeste, volgens Sword, gewoon de voorkeur aan artikelen met een heldere en leesbare stijl. Met zo’n stijl kan je dus prima langs deze poortwachters komen.
Dat gebeurt ook in de praktijk.
Helen Sword analyseerde namelijk ook nog eens 500 gepubliceerde artikelen uit verschillende wetenschappelijke vakgebieden. Ze concludeerde dat in elk vakgebied ‘een gezonde minderheid’ van de artikelen goed is geschreven.
Door helder te schrijven bereik je meer lezers
De analyse van Sword toont natuurlijk ook dat je gepubliceerd kunt worden als je ingewikkeld schrijft. Ingewikkeld schrijven is nu eenmaal de norm.
Maar dat je gepubliceerd wordt betekent nog niet dat mensen je artikel ook lezen.
Een hardnekkig gerucht is dat de helft van de wetenschappelijke papers alleen gelezen wordt door referenten en redacteurs. Dat gerucht blijkt niet te bewijzen. Maar het achterliggende idee – dat veel papers een beperkt publiek hebben – wordt breed onderschreven.
Als je wil dat er iets met jouw onderzoek gebeurt, moet je dus geen genoegen nemen met een publicatie. Al zijn publicaties nog zo belangrijk voor een academische carrière. En al is gepubliceerd worden vaak ook al moeilijk.
Er gebeurt alleen iets met jouw methoden en resultaten als mensen je artikel lezen, begrijpen én onthouden. En dat bereik je door helder te schrijven.
Investeer in je schrijfvaardigheden
De meest genoemde redenen om ingewikkeld te schrijven houden dus geen stand. En er zijn goede redenen om wél helder te schrijven.
Alleen: hoe pak je dat aan?
Maak je weleens teksten expres ingewikkelder? Dan is de quick win om dit niet meer te doen. Dat is relatief makkelijk.
Actief je schrijfstijl verbeteren is moeilijker. Om een ingewikkeld onderzoek helder te verwoorden heb je goede schrijfvaardigheden nodig.
Bewustwording is al een belangrijke eerste stap. Als je beseft dat schrijfstijl veel invloed heeft, zet je het hoger op je prioriteitenlijst – ook al is je agenda als wetenschapper nog zo vol.
Vervolgens moet je structureel tijd en aandacht besteden aan je schrijfstijl. Alleen door te oefenen, word je beter, net als met een sport.
Je kunt bijvoorbeeld een schrijftraining volgenWij begeleiden regelmatig mensen die een tekst schrijven. Individueel of in een groepstraining. Wil je meer weten? Neem contact op., een boek of blog lezen over schrijven, of de schrijfstijl van artikelen bespreken met collega’s.
Helder schrijven in de wetenschap kan ook vragen om enige moed. Je breekt immers met een conventie. Toch is het goed om dat te doen bij een conventie die zo contraproductief is als deze.
Alleen zo bereik je dat anderen net zo enthousiast worden over jouw onderzoek als jij.
Online bronnen ter inspiratie
Wil je tijd investeren in je schrijfvaardigheden? De volgende links met adviezen helpen je op weg:
Algemene schrijfadviezen
- Steven Pinker – Why Academics Stink at Writing
- Stephen M. Walt – On writing well
- George Gopen en Judith Swan – The Science of Scientific Writing
- Analytic Storytelling – 6 tips for clear writing
- Enago Academy – Expert’s Advice to a New Academic Writer
- Eric-Jan Wagenmakers – Teaching Graduate Students How to Write Clearly
Gebruik een verhalende opbouw
- Anna Clemens – Writing a page-turner: how to tell a story in your scientific paper
- Stephen Heard – Every paper tells a story – or at least, it should
- Roberta Ness – Writing Science: The Story’s the Thing
Vermijd onnodig jargon en moeilijke woorden
- Helen Sword – Inoculating Against Jargonitis (vanaf p. 13)
- Writing Studio – Scientific Jargon
- Mihai Andrei – The art of science writing – and why jargon and stuffiness isn’t helping anyone
Schrijf concreet en precies
- Jessy Goodman – Concrete Language
- Idaho State University – Concrete and Specific Language
Schrijf zinnen en alinea’s met één kernboodschap
- Enago Academy – Top 6 Tips to Optimize Sentence Length in Your Research Paper
- Ben Mudrak – When Two Parts of a Sentence Should go Their Separate Ways
- Parker Derrington – How Key Sentences Work
Schrijf actief, vermijd naamwoordstijl en schrijf bondig
- Stephen Heard – Defenders of the passive voice
- The Proofreading Post – Deconstructing Academic Writing: A look at Nominalisation
- Enago Academy – Avoiding Redundancy and Improving Readability in Research Writing
Arnaud is trainer, adviseur en tekstschrijver bij Analytic Storytelling. Hij helpt klanten om een heldere en overtuigende boodschap op papier te krijgen in woord en beeld.